İşitme Kaybı Tanısı

İŞİTME KAYBI TANISINDA KULLANILAN TESTLER

İşitme, dış dünyayı algılamamızdaki en önemli duyularımızdan biridir. Özellikle çocukluk çağında işitme duyusu sadece duymada değil, konuşma ve sosyal hayatla iletişimin gelişmesinde de anahtar rol oynar. İşitme duyumuzda bazen doğuştan, bazen travmalarla, bazen de yaşa bağlı sıkıntılar ortaya çıkabilir.
İşitme sorunları; kulak kiri, yabancı cisim, orta kulakta iltihap, kireçlenme, kulak zarı delinmesi gibi dış ve orta kulaktan kaynaklanan iletim tipi işitme kaybı şeklinde ya da iç kulaktaki işitme sinirlerinin zarar görmesine (yaşlılık, yüksek gürültüye maruz kalma, Meniere, iltihap vb.) bağlı olarak gelişebilir. Genetik olarak yatkınlık işitme kaybı riskini artırır. Bazı ilaçlar ve menenjit gibi bazı yüksek ateşe sebep olan hastalıklar da işitme kaybını tetikleyebilir.

İŞİTME KAYBI TANISI

İşitme kaybı tanısı, KBB uzmanının muayenesiyle başlar. Gerekli görülen durumlarda işitme ölçümleri (odyometri testleri) yapılır. Bazı durumlarda timpanometri, stapes refleksi, tomografi veya MR testi istenebilir.

İşitme Kaybı tanısında kullanılan bazı odyolojik testler şunlardır:

Saf Ses Odyometrisi (Pure Tone Odyometri)

Saf ses odyometrisi, işitme hassasiyetini ölçmek için kullanılan davranışsal bir testtir. Bu test, çevre ve merkezi işitsel sistemlerini içerir. . Saf ses odyometrisiyle hastanın hava yolu ve kemik yolu işitme eşikleri saptanır. İşitme hassasiyeti, yoğunluğu gösteren bir odyograma aktarılır. Saf ses eşik odyometrisi ise bir hastanın her frekansta % 50 oranında duyabileceği en yumuşak sesi belirler. Bu test, odyometri taramasından daha fazla zaman ve uzmanlık gerektirir.

Konuşmayı Ayırt Etme (Speech Discrimination) Testi

Hastanın belirli kelimeleri ne kadar iyi duyduğu ve tekrarlayabildiğini ölçen sübjektif bir testtir. Bir kişinin işitebilme kapasitesini düzgün bir şekilde değerlendirmek ve konuşma tanıma, eşik ve konuşma ayırt etme skoru üzerindeki etkisini hesaplamak için konuşmayı ayırt etme odyometrsisi kullanılır. Standartlaştırılmış kelime ve cümlelerin listeleri, bir defada bir kulağa farklı yoğunluklarda verilir ve hasta tarafından verilen doğru cevapların sayısı kaydedilir.
Konuşmayı ayırt etme testi, rahatça duyabildiğiniz bir konuşmayı ne kadar iyi anladığınızı (ayırt edebildiğinizi) ölçen bir testtir. Odyologlar, konuşma ayırt etme oranını yüzde olarak ölçer. Ayırt etme puanlarınız % 100 ise, duyduğunuz her şeyi anlıyorsunuz demektir. Diğer yandan puanınız ,% 0 ise bu, ne kadar yüksek olursa olsun, konuşulan tek bir kelimeyi bile anlayamayacağınız anlamına gelir.

İşitsel Beyin Sapı Cevabı (ABR-BERA)
ABR, işitsel (tıklama) uyaranlara, işitsel beyin sapının yanıt fonksiyonunu ölçen nörolojik bir testidir. ABR odyometrisi, bir kulak içi kulaklık veya kulaklık şeklinde bir akustik dönüştürücüden iletilen kısa bir tıklama veya üretilen uyarılmış bir potansiyeli ifade eder. Elde edilen dalga formu cevabı, tipik olarak kafa derisi ve kulak memesinde yer alan yüzey elektrotları ile ölçülür.
Odyometrik testler dışındaki bazı testler şunlardır:

Timpanometri
Timpanometri, orta kulaktaki sorunları teşhis etmek için yapılan bir testtir. Orta kulak, kulak zarı olarak da bilinen timpanik membranın arkasında bulunur. Test, basınçtaki değişikliklere tepki olarak timpanik membranınızın hareketini ölçer. Timpanometri, özellikle çocuklarda işitme kaybına yol açabilecek bozuklukları teşhis etmede yardımcıdır.
Stapes Refleksi
Kulak kanalı, kulak zarı, kemikçik zinciri, tensör timpani, stapedius kas, koklea, CNs VII & VIII ve beyin sapındaki basıncın ölçülmesini kapsar. Kütle, hareketlilik, dış ve orta kulak sistemlerinin direnci, bu testi etkiler. Bu test, özellikle kulak kemikçiklerindeki kireçlenmeyi ölçmek için kullanılır.
Tone Decay
İşitme sinirinden kaynaklanan işitme kayıplarında hasta bir zaman sonra seslere adapte olur ve artık o sesi duymaz hale gelir. Tone decay testi, hastanın işitme sinirinin hasarını ve seslere adaptasyonu ölçer.
Otoakustik Emisyon (OAE)

Dışarıdan kaynaklanan sesler dışında iç kulağımızda da sesler üretilir. Bu seslerin dış kulakta kaydedilmesine otoakustik esmiyon kaydı/testi denir. OAE, özellikle bebeklerde ve 3 yaşına geldiği halde konuşamayan çocukların işitme kaybı tanısında etkili bir yöntemdir.
SISI Testi
Koklearında problem olan hastalar, ses şiddetindeki değişimlere normal duyanlardan daha duyarlıdır. SISI, bu değişimlerin fark edilme seviyesini ölçer.
MR/BT
Kafa içi damar lezyonundan şüphelenildiğinde, başlangıçta kontrastlı bir MR görüntüsünü elde edilip, ardından CT/BT yapılabilir.
Diğer Testler
Bazı hastalarda gerekli görülürse tiroid fonksiyon testleri, hematokrit tayini, tam kan sayımı ve lipid profili testleri de yapılabilir.