Çocuklarda DHI-PC (Ebeveyn Tarafından Doldurulan Baş Dönmesi Engellilik Envanteri) nedir?
Çocuklarda DHI-PC (Ebeveyn Tarafından Doldurulan Baş Dönmesi Engellilik Envanteri) nedir?
DHI-PC, çocuğun yaşadığı baş dönmesi problemlerini ebeveynlerin gözünden değerlendirir. Yalnızca tıbbi belirtileri değil, aynı zamanda çocuğun sosyal, duygusal ve akademik hayatında baş dönmesinin ne kadar sorun yarattığını ortaya koyar. Böylece uzmanlar, çocuğun durumunu daha bütüncül şekilde anlayarak tedavi sürecini doğru planlar.
DHI-PC’nin amacı nedir?
DHI-PC, baş dönmesinin çocukların günlük yaşam üzerindeki etkisini ölçmek için geliştirilmiştir. Çocuklar bazen yaşadıkları sorunları ifade etmekte güçlük çekebilir. Bu durumda ebeveynler ya da bakım verenlerin gözlemleri, tanı ve takip açısından çok önemlidir.
Envanter, baş dönmesinin fiziksel aktiviteleri, okul performansını, psikolojik durumu ve aile yaşamını ne derece etkilediğini ortaya koyar. Böylece sadece “semptom var mı yok mu” değil, “bu semptomlar çocuğun hayatını ne kadar engelliyor” sorusuna da yanıt bulunur.
Nasıl uygulanır?
DHI-PC genellikle ebeveyn veya bakım veren tarafından doldurulur. Envanterde çocuğun yaşadığı baş dönmesi ve dengesizlikle ilgili çeşitli durumlar sorulur. Yanıtlar “evet”, “bazen” veya “hayır” şeklinde işaretlenir.
Örneğin; çocuğun spor yaparken dengesini kaybedip kaybetmediği, baş dönmesi nedeniyle okul aktivitelerinden geri kalıp kalmadığı veya bu durumun özgüvenini etkileyip etkilemediği sorgulanır. Toplanan puanlar sayesinde baş dönmesinin çocuğun yaşamını hangi boyutta etkilediği netleşir.
Hangi durumlarda kullanılır?
Bu envanter özellikle baş dönmesi ve denge sorunlarının çocuklarda ne kadar ciddi olduğunu anlamak için uygulanır. Örneğin:
- Sık sık baş dönmesi yaşayan çocuklarda
- Vestibüler sistem bozukluğu düşünülen olgularda
- Kulak enfeksiyonu veya travma sonrası
- Öğrenme güçlüğü veya dikkat sorunuyla birlikte baş dönmesi görülen çocuklarda
Ayrıca tedavi sürecinde ilerlemeyi takip etmek için de düzenli aralıklarla kullanılabilir.
Avantajları nelerdir?
Envanterin başlıca avantajları şunlardır:
- Pratik bir yöntemdir: Ebeveynler kısa sürede doldurabilir.
- Çocuğu zorlamaz: Çocuk doğrudan teste katılmak zorunda değildir.
- Günlük yaşamı yansıtır: Sadece tıbbi değil, sosyal ve duygusal etkiler de değerlendirilir.
- Takip kolaylığı sağlar: Tedavi öncesi ve sonrası karşılaştırma yapılabilir.
DHI-PC sonrası süreç nasıldır?
Envanterin sonucuna göre çocukta baş dönmesinin günlük hayatı ne kadar etkilediği anlaşılır. Eğer sonuçlar yüksek puanlar gösteriyorsa, çocuk detaylı vestibüler testlere yönlendirilir (örneğin vHIT, VEMP, postürografi). Ardından fizyoterapi, vestibüler rehabilitasyon veya medikal tedavi süreci planlanabilir.
DHI-PC anketinin içeriği nedir?
Açıklama: Bu anketin amacı, çocuğunuzun denge veya dengesizlik sorunları nedeniyle yaşayabileceği zorlukları belirlemektir. Lütfen her soruya “Evet (4)”, “Bazen (2)” veya “Hayır (0)” olarak cevap veriniz.
DHI-PC Hakkında Sık Sorulan Sorular
- Ne kadar sürer? Genellikle 10 dakikadan kısa sürede tamamlanır.
- Envanteri kim doldurur? Ebeveynler veya çocuğa sürekli bakan kişiler doldurur.
- Çocuk test sırasında zorlanır mı? Hayır, çocuk doğrudan katılmaz; test yalnızca gözleme dayalıdır.
- Test sonucunda kesin tanı konur mu? Hayır, DHI-PC bir değerlendirme aracıdır, tanı için ek testler gerekir.
- Her yaş grubuna uygulanabilir mi? Genellikle okul çağı çocuklarında daha net sonuçlar verir.
- Sonuç yüksek çıkınca yapılmalı? Uzman hekime başvurup ileri çocuğunuza vestibüler testler yaptırmalısınız.
- Bu test hangi sorunları ortaya çıkarır? Baş dönmesinin günlük yaşamı, okul ve sosyal hayatı ne kadar etkilediğini gösterir.
- Tek başına yeterli midir? Hayır, sadece tarama ve takip için uygundur; tanı için klinik muayene gerekir.
- Testi tekrar yapmak gerekir mi? Evet, tedavi sürecindeki gelişmeyi görmek için belli aralıklarla tekrar uygulanabilir.
- Düşük puan çıkarsa sorun yok mudur? Genellikle evet, ancak baş dönmesi şikâyeti devam ediyorsa uzman görüşü gerekir.
Kaynaklar
- American Speech-Language-Hearing Association (ASHA)
- National Institute on Deafness and Other Communication Disorders (NIDCD)
- American Academy of Audiology
- National Center for Biotechnology Information (NCBI)
- Johns Hopkins Medicine
- Cleveland Clinic
- Mayo Clinic
- Medscape
- UpToDate
- British Society of Audiology
